Tại sao ứng dụng và API là mục tiêu vàng của hacker hiện đại? Cảnh báo và giải pháp toàn diện

Tuy nhiên, chính vai trò trung tâm và sự mở rộng kết nối mạnh mẽ này lại biến ứng dụng và API thành mục tiêu vàng mà hacker không ngừng nhắm tới. Theo báo cáo từ nhiều tổ chức an ninh mạng trong nước và quốc tế, số lượng các vụ tấn công vào ứng dụng và API tại Việt Nam đã tăng mạnh trong 3 năm trở lại đây.

Vì sao hacker nhắm mục tiêu vào ứng dụng và API?

Có nhiều nguyên nhân sâu xa đằng sau xu hướng đáng báo động này:

Mở rộng bề mặt tấn công trong kỷ nguyên chuyển đổi số

• Từ biên mạng truyền thống đến biên ứng dụng: Quá trình chuyển đổi số thúc đẩy các doanh nghiệp mở rộng sự hiện diện trực tuyến qua nhiều ứng dụng web, di động và tích hợp hệ thống bên ngoài, tạo ra vô số điểm vào mới, hay còn gọi là bề mặt tấn công. Ứng dụng và API trở thành biên giới mới nơi dữ liệu được trao đổi.
• Sự phụ thuộc vào bên thứ ba: Doanh nghiệp thường tích hợp API của các đối tác, nhà cung cấp dịch vụ bên thứ ba để mở rộng tính năng. Mỗi API bên ngoài là một điểm tiềm năng mà hacker có thể khai thác.
• Ứng dụng và API không được quản lý (Shadow/Zombie APIs): Trong quá trình phát triển nhanh chóng, đôi khi các API được triển khai mà không có sự giám sát đầy đủ. Những API zombie này có thể tồn tại mà không được cập nhật, cấu hình sai, hoặc bị quên lãng, tạo ra lỗ hổng nghiêm trọng cho kẻ tấn công khai thác.

Kiến trúc microservices và mối đe dọa phân tán

• Sự phát triển của kiến trúc microservices – chia nhỏ ứng dụng thành các dịch vụ riêng biệt – giúp linh hoạt triển khai và mở rộng.
• Tuy nhiên, điều đó cũng đồng nghĩa với việc số lượng API tăng lên chóng mặt. Mỗi microservice có thể có nhiều API bị lộ ra ngoài, và chỉ cần một sơ hở nhỏ cũng có thể tạo điều kiện cho hacker thâm nhập toàn hệ thống.
• Phức tạp trong quản lý và giám sát: Với số lượng lớn API, việc quản lý chính sách bảo mật, giám sát lưu lượng và phát hiện bất thường trở nên vô cùng phức tạp.
• Di chuyển ngang dễ dàng: Nếu một API bị xâm nhập, hacker có thể dễ dàng di chuyển ngang (lateral movement) giữa các microservice thông qua các API khác để tiếp cận dữ liệu nhạy cảm hoặc mở rộng quyền truy cập.

Dữ liệu giá trị và mục tiêu hấp dẫn của hacker

• API thường xử lý các loại dữ liệu có giá trị nhất của doanh nghiệp: thông tin cá nhân nhạy cảm (PII), dữ liệu tài chính, chi tiết thẻ tín dụng, thông tin khách hàng thân thiết, tài sản trí tuệ (IP).
• Đây là kho báu hấp dẫn để hacker đánh cắp hoặc bán trên chợ đen.

Các kiểu tấn công phổ biến nhắm vào ứng dụng và API

Hacker ngày càng sử dụng các kỹ thuật tinh vi, khó bị phát hiện bởi các biện pháp bảo mật truyền thống:

1. Tấn công injection (Chèn mã độc): Tin tặc chèn mã độc (SQL injection, XSS, Command Injection) vào các trường nhập liệu của ứng dụng hoặc API để thao túng hệ thống, đánh cắp/thay đổi dữ liệu, hoặc chiếm quyền điều khiển.
2. Tấn công bot độc hại và lạm dụng tài khoản:

• Credential stuffing (nhồi thông tin đăng nhập): Sử dụng bot để thử hàng triệu tài khoản bị rò rỉ vào các hệ thống API đăng nhập, nhằm chiếm đoạt tài khoản.
• Lạm dụng tài khoản mới: Tạo hàng loạt tài khoản giả mạo để lợi dụng các chương trình khuyến mãi, ưu đãi dùng thử, hoặc tích trữ hàng hóa.
• Bot hiện đại có thể giả dạng người dùng thật, vượt qua CAPTCHA và tạo ra lượng lớn traffic rác, làm tăng chi phí vận hành.

3. DDoS (Tấn công từ chối dịch vụ phân tán): Nhằm làm quá tải máy chủ hoặc ứng dụng/API bằng lượng lớn lưu lượng giả mạo, khiến dịch vụ bị gián đoạn hoặc không thể truy cập, đặc biệt nguy hiểm với các nền tảng thanh toán thời gian thực.
4. Khai thác lỗ hổng API cụ thể:

• API bị lộ ra internet ngoài ý muốn: Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra sự cố API.
• Cấu hình API sai (Misconfiguration): Chiếm 22% nguyên nhân gây sự cố API.
• Lỗ hổng do lỗi mã hóa API: Chiếm 20% nguyên nhân.
• Thiếu kiểm soát xác thực API (Authentication controls): Chiếm 16% nguyên nhân.

5. Tấn công từ các công cụ AI tạo sinh (GenAI): Một xu hướng mới nổi khi kẻ gian sử dụng các công cụ AI như LLM để tạo ra các cuộc tấn công lừa đảo, mã độc tinh vi hơn, khó bị phát hiện hơn (chiếm 24.7%).

Hậu quả không chỉ dừng lại ở tài chính

Một sự cố bảo mật API gây thiệt hại tài chính đáng kể (trung bình hơn nửa triệu đô la Mỹ cho ngành bán lẻ/thương mại điện tử) nhưng còn kéo theo nhiều hệ lụy khác:

• Áp lực và căng thẳng cho đội ngũ IT: Gây kiệt sức cho nhân sự.
• Tổn hại danh tiếng: Mất lòng tin từ khách hàng, đối tác và ban lãnh đạo.
• Rủi ro pháp lý và tiền phạt: Đặc biệt với các quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân ngày càng nghiêm ngặt (ví dụ: PCI DSS v4.0 đã bổ sung yêu cầu về bảo mật API).
• Gián đoạn hoạt động kinh doanh: Ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu và trải nghiệm khách hàng.

Bảo vệ ứng dụng và API là ưu tiên hàng đầu

Trong bối cảnh mối đe dọa không ngừng leo thang, việc doanh nghiệp triển khai một giải pháp bảo mật ứng dụng web và API (WAAP) toàn diện, chủ động và thích ứng là vô cùng cấp thiết.

Các giải pháp WAAP hiện đại, như Akamai App & API Protector, được thiết kế để giảm thiểu các hình thức tấn công này. Những giải pháp này giúp:

• Tự động khám phá và quản lý API: Bao gồm cả các API zombie, API chưa được quản lý chính thức. Nắm rõ API nào truy xuất dữ liệu nhạy cảm để có chính sách phù hợp.
• Bảo vệ tự động (hands-off): Chống lại các cuộc tấn công web phổ biến như SQL injection, XSS mà không cần điều chỉnh quy tắc thủ công liên tục, nhờ vào học máy và heuristic.
• Phát hiện bot tinh vi và chống lạm dụng tự động: Phân biệt bot xấu và bot tốt, phân tích hành vi truy cập và xác định bot do AI điều khiển. Bao gồm cả các cuộc tấn công do GenAI thúc đẩy, tự động học hỏi và thích ứng.
• Hiển thị sâu và thông tin tình báo toàn cầu: Phân tích hàng tỷ yêu cầu và phát hiện các mẫu tấn công độc đáo cho từng khách hàng, ngay cả những cuộc tấn công khó lường nhất với tỷ lệ lỗi dương tính giả cực thấp. Akamai có khả năng hiển thị đáng kinh ngạc với hơn 780 triệu cảnh báo tấn công ứng dụng web hàng ngày, hơn 26 tỷ yêu cầu bot và hơn 932 TB dữ liệu được phân tích hàng ngày.
• Tích hợp SecDevOps: Cải thiện sự liên kết nội bộ và tăng tốc thời gian ra thị trường.
• Ngăn chặn Injection và DDoS: Áp dụng bộ quy tắc chống tấn công tự động và hạn chế lưu lượng bất thường để chống tấn công làm tê liệt API.

Đây không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc để bảo vệ dữ liệu, hệ thống và duy trì niềm tin trong kỷ nguyên số. Hãy trang bị cho hạ tầng kỹ thuật số của bạn những lá chắn kiên cố nhất bằng giải pháp Akamai App & API Protector từ Akamai!